Lees begin by praat – en ons praat nie genoeg met ons kinders nie

Ons dink aan lees as iets wat op papier gebeur—maar dit begin lank voor ’n kind ooit ’n boek optel. Taalontwikkeling begin by luister en praat. En ongelukkig, in die moderne lewe, praat ons ál hoe minder met ons kinders.

’n Studie van die Universiteit Stellenbosch (2023) dui aan dat kinders in Suid-Afrika gemiddeld net 6–10 minute per dag doelgerigte gesprek met ’n volwassene het. Dis nie genoeg nie. Veral in hul vroeë jare vorm kinders hul begrip van klanke, sinne en woordeskat deur hoorbare taal—nie skerms nie.

Wat kan jy doen?

• Gesels met jou kind tydens roetine-aktiwiteite. In die motor, by die tafel of in die winkelsentrum.

• Gebruik oop vrae. Moenie net vra “Was jou dag lekker?” nie. Vra: “Wat was die snaaksste ding wat vandag gebeur het?”

• Lees hardop, selfs as hulle self kan lees. Dit help hulle om te hoor hoe taal natuurlik vloei.

• Vermy oormatige skermtyd. Skerms is stil. Gesprekke is lewend.

Hoe meer ’n kind taal hoor, hoe makliker sal hulle later klanke herken, sinne bou en uiteindelik lees met begrip.

Praat is gratis. Maar die waarde daarvan is onmeetbaar.